Podatek od nieruchomości jest jednym z podstawowych podatków płaconych przez właścicieli, użytkowników wieczystych i posiadaczy samoistnych nieruchomości. W przypadku osób fizycznych decyzję o wysokości podatku podaje organ podatkowy i to na jego konto przekazuje się wpłatę w ustalonych terminach. Ich naruszenie może spowodować naliczenie odsetek karnych, a nawet egzekucję długu.
Spis treści
Podatek od nieruchomości a działalność gospodarcza
Podatek od nieruchomości wnoszony jest również przez firmy, przy czym ich stawki są wyższe niż dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej.
Podwyższony podatek płacą zarówno osoby fizyczne posiadające własną działalność gospodarczą, jak i osoby prawne, w tym spółki.
Osoby fizyczne
W przypadku osób fizycznych wymiar podatku jest ustalany przez organ podatkowy na drodze decyzji po złożeniu w gminie deklaracji o powstaniu obowiązku podatkowego. Trzeba zrobić to w terminie 14 dni od powstania tego obowiązku. Wówczas podatek płatny jest w 4 ratach, czyli do 15 marca, 15 maja, 15 września oraz do 15 listopada.
Osoby prawne
Z kolei w przypadku osób prawnych konieczne jest samodzielne obliczenie podatku w deklaracji i wnoszenie go w ratach bez wezwania do 15 dnia każdego miesiąca, natomiast za styczeń do ostatniego dnia stycznia. Osoby prawne muszą także do 31 stycznia dostarczyć deklarację na podatek od nieruchomości, a wtedy, gdy obowiązek podatkowy powstał po tym dniu, należy przekazać ją do 14 dni.
Na 2022 rok ustalono maksymalny podatek od budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynków mieszkalnych lub też części tych budynków stosowanych do prowadzenia firmy na poziomie 25,74 zł za 1 metr kwadratowy powierzchni. Natomiast podatek od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej to w 2022 roku 1,03 zł za 1 metr kwadratowy powierzchni. Aktualne informacje o wysokości podatku od nieruchomości dla firm można znaleźć w obwieszczeniu Ministra Finansów na dany rok.
Występuje jednak pewien wyjątek, a mianowicie dotyczy on prowadzenia firmy w domu. Wówczas nie zawsze konieczne jest opłacanie najwyższych stawek podatkowych za nieruchomość.
Prowadzenie firmy w domu a podatek od nieruchomości
Przypadkiem, który często powoduje wiele problemów w interpretacji przepisów podatkowych, jest prowadzenie firmy w domu. Aktualnie własną działalność gospodarczą zarejestrowaną w domu ma wiele osób. Jak w tym przypadku wygląda płatność podatków od nieruchomości?
Sposób naliczana podatków od nieruchomości przy prowadzeniu firmy w domu jest zależny od sposobu użytkowania pomieszczeń.
1. Pomieszczenia służą wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej
Gdy właściciel firmy przeznacza jedno pomieszczenie w całości na potrzeby działalności gospodarczej, na przykład tworzy w nim biuro, warsztat, wtedy za to pomieszczenie nalicza się najwyższą stawkę podatkową dla firm. W takiej sytuacji podatek za nieruchomość będzie naliczany według dwóch stawek.
2. Pomieszczenia służą zarówno do prowadzenia działalności gospodarczej, jak i spełniają funkcje mieszkalne
Gdy firma jest prowadzona w pomieszczeniu, które nadal spełnia funkcje mieszkalne, wtedy stosuje się niższą stawkę opodatkowania, czyli stawkę dla budynków mieszkalnych. Takie rozwiązanie dotyczy między innymi osób pracujących na komputerze, które mogą stworzyć swoje stanowisko pracy w sypialni, salonie.
Należy pamiętać, żeby zgłosić fakt prowadzenia działalności gospodarczej w domu w urzędzie gminy. Składa się wtedy deklarację o zmianie sposobu użytkowania nieruchomości w ciągu 14 dni od powstania okoliczności. Gdy z kolei pomieszczenie, w którym prowadzi się firmę, ma też służyć do celów mieszkalnych, składa się oświadczenie o wyłączeniu powierzchni nieruchomości z działalności.
Kiedy i jak płacić podatek od nieruchomości?
Podatnik zobowiązany jest do płatności podatku od nieruchomości zgodnie z decyzją doręczoną mu przez organ podatkowy.
Podatek od nieruchomości płacony jest do urzędu gminy w wyznaczonych terminach. Terminy płatności są ustalone w przepisach. Sposób płatności podatku zależy od podatnika, który może wybrać taką formę wniesienia daniny, która odpowiada mu najbardziej.
Gdy podatek nie zostanie opłacony w terminie, wtedy organ może zacząć naliczać odsetki ustawowe od zwłoki za każdy dzień i dodatkowo może rozpocząć egzekucję należności.
Podatek od nieruchomości – terminy
Podatek od nieruchomości wnosi się w 4 terminach:
– 1 rata – do 15 marca,
– 2 rata – do 15 maja,
– 3 rata – do 15 września,
– 4 rata – do 15 listopada.
Uwaga! Jeżeli kwota podatku od nieruchomości będzie wynosiła poniżej 100 złotych, wtedy należy zapłacić ją jednorazowo, w terminie przypadającym na 1 ratę.
Jak gmina przekazuje informacje o wysokości podatku od nieruchomości?
Najczęściej gminy przekazują informacje dotyczące wysokości naliczonego podatku od nieruchomości w formie listownej lub też donosi je pracownik gminy. Każda gmina ma obowiązek dostarczenia decyzji o wysokości podatku. Dopóki podatnik jej nie otrzyma, nie musi on płacić daniny.
Może zdarzyć się, że informacja o wysokości podatku od nieruchomości zostanie przekazana już po terminie płatności raty. W takim przypadku należy zapłacić ją w czasie do 14 dni od momentu odebrania decyzji. Gmina nie ma prawa skrócenia tego czasu.
Jak wygląda decyzja o podatku od nieruchomości?
Decyzja o podatku od nieruchomości jest dokumentem, który zawiera wszystkie wymagane dane do dokonania jego płatności.
Na dokumencie można znaleźć następujące informacje:
– Dane identyfikacyjne nadawcy i odbiorcy,
– Data wydania decyzji o podatku od nieruchomości na dany rok,
– Podstawa prawna naliczenia podatku od nieruchomości,
– Wysokość podatku od nieruchomości – w całości oraz w kwotach podzielonych na raty wraz z terminem ich wpłaty,
– Uzasadnienie – wykaz nieruchomości należących do podatnika wraz z podstawą opodatkowania, czyli ich powierzchnią oraz stawką i kwotą podatku,
– Pouczenia dotyczące płatności podatku.
Jakimi metodami można zapłacić podatek od nieruchomości?
Podatek od nieruchomości może być opłacony na kilka sposobów:
– W kasie gminy – należy udać się do kasy gminy i tam wnieść podatek od nieruchomości gotówką.
– Przelewem – środki przekazuje się za pomocą przelewu bankowego na konto gminy. Niektóre gminy ustalają indywidualne konta bankowe dla swoich mieszkańców, czyli każdy z nich ma osobne konto to dokonania wpłaty.
– U inkasenta – gmina może wyznaczyć osobę, która pobiera podatek od nieruchomości.
– Na poczcie – wpłata wnoszona jest w okienku pocztowym, przekazywana jest do gminy jako przelew na wskazane w decyzji konto bankowe.
Zapłata podatku od nieruchomości – krok po kroku
1. Odbierz decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości – jest ona doręczana przez gminę.
2. Wybierz formę płatności podatku – można zrobić to w kasie gminy, przelewem, u inkasenta, na poczcie.
3. Zapłać podatek od nieruchomości – według wybranej przez siebie formy płatności. Pamiętaj o tym, że liczy się czas dostarczenia wpłaty do urzędu gminy, dlatego wtedy, gdy wykonujesz przelew, najlepiej zrób go z wyprzedzeniem.
Jak zapłacić podatek od nieruchomości przelewem?
Jeżeli dokonujesz wpłaty na indywidualne konto bankowe urzędu gminy, wtedy w tytule przelewu wystarczy wskazać na nazwę podatku oraz okres, którego dotyczy wpłata. Niektóre gminy proszą także o podanie miejscowości oraz numeru konta wymiarowego dla nieruchomości, za którą wnosi się podatek. Dane te można znaleźć w decyzji.
Przykładowe tytuły przelewów za podatek od nieruchomości:
– Podatek od nieruchomości za 2022 rok,
– Podatek od nieruchomości za 2022 rok rata 1 (lub inny numer raty),
– Podatek od nieruchomości za 2022 rok (nazwa miejscowości) nr konta wymiarowego (numer).
Przy wpłacaniu podatku od nieruchomości za pomocą przelewu należy zwrócić szczególną uwagę na numer konta bankowego. W wielu gminach konta są indywidualne – każdy podatnik ma inny numer konta. Należy też dokładnie wpisać kwotę płatności.
Co grozi za brak zapłaty podatku od nieruchomości?
Podatnicy mają obowiązek wnoszenia podatku od nieruchomości w terminie. Co wtedy, gdy przeoczy się termin zapłaty i nie opłaci się daniny?
Gdy podatek nie zostanie opłacony albo też zostanie opłacony po terminie, wówczas gmina zaczyna naliczać odsetki od należnej kwoty. Będą one liczone aż do momentu, w którym ureguluje się zobowiązanie.
Brak spłaty podatku może także skutkować rozpoczęciem egzekucji długu, która może prowadzić do zajęcia komorniczego. Warto więc pamiętać o tym, żeby opłacić podatek od nieruchomości w terminie, aby nie narazić się na nieprzyjemne konsekwencje.
Kary mają zastosowanie również w sytuacji, w której zobowiązany podatnik nie składa deklaracji o powstaniu obowiązku podatkowego.
Przypadki braku zapłaty podatku od nieruchomości zdarzają się często wtedy, gdy jest ona przedmiotem współwłasności. W sytuacji, gdy jeden ze współwłaścicieli zapłaci całe zobowiązanie, ma on możliwość ubiegania się o zwrot części zapłaconej kwoty od pozostałych współwłaścicieli. Może zrobić to na drodze prawa cywilnego, składając do sądu pozew.
Podatek od nieruchomości – odroczenie, rozłożenie na raty, umorzenie
Przepisy wskazują, że organ podatkowy może odroczyć termin płatności podatku, rozłożyć go na raty albo umorzyć. Dotyczy to wyjątkowych sytuacji, które są uzasadnione ważnym interesem podatnika albo też interesem publicznym.
Odroczenie, rozłożenie na raty lub umorzenie dotyczy sytuacji, w których podatnik z ważnych i nadzwyczajnych przyczyn nie może uregulować swojego zobowiązania, na przykład jest poważnie chory, po wypadku, jego nieruchomość doświadczyła katastrofy.
Aby ubiegać się o skorzystanie z odroczenia, rozłożenia na raty lub umorzenia, podatnik powinien złożyć pismo do organu podatkowego, czyli do wójta, burmistrza albo do prezydenta miasta.
Do złożenia pisma stosuje się poniższe formularze:
– TER-Z – dotyczący odroczenia,
– RAT-Z – dotyczący rozłożenia na raty,
– UZ-M – dotyczący umorzenia.
Czy podatek od nieruchomości ulega przedawnieniu?
Przedawnienie dotyczy opłat, których osoba zobowiązana nie musi już wnosić, ponieważ doszło do upływu terminu przedawnienia. Dotyczy ono także podatku od nieruchomości.
Do przedawnienia podatku od nieruchomości dochodzi wtedy, gdy w ciągu 3 lat od momentu powstania obowiązku podatkowego organ podatkowy nie przekaże decyzji o podatku. Gdy zatem okaże się, że gmina przeoczy jakiegoś podatnika i nie dostarczy mu decyzji, wtedy dochodzi do jego przedawnienia.
Podatek od nieruchomości – najczęstsze pytania
Czy rolnicy płacą podatek od nieruchomości?
Rolnicy nie opłacają podatku od nieruchomości, ponieważ obowiązuje ich podatek rolny. Nie dotyczy to sytuacji, gdy budynki gospodarcze używane są na cele działalności gospodarczej, ponieważ wtedy konieczne jest już wniesienie podatku.
Czy płaci się podatek od nieruchomości za ogródek działkowy?
Przepisy wyłączają ogródki działkowe z płatności podatku od nieruchomości pod pewnymi warunkami. Wyłączone są grunty, altany i budynki gospodarcze o powierzchni do 35 metrów kwadratowych oraz budynki zaliczane do infrastruktury ogrodowej.
Czy podatek od nieruchomości trzeba obliczać samodzielnie?
Osoby fizyczne, na przykład właściciele domów jednorodzinnych, nie muszą obliczać podatku we własnym zakresie, ponieważ robi to urząd gminy. Podatek należy obliczyć samemu wtedy, gdy wnoszą go osoby prawne.
Czy podatek od nieruchomości można zapłacić przez internet?
Tak, jest to możliwe. W tym przypadku należy dokonać wpłaty na konto bankowe wskazane w decyzji o podatku od nieruchomości. Nie ma zatem potrzeby udawania się do gminy osobiście, aby zapłacić podatek.
Czy podatek od nieruchomości jest kosztem?
Podatek od nieruchomości może być zaliczony jako koszt uzyskania przychodu w momencie jego poniesienia, czyli wtedy, gdy dochodzi do przekazania podatku na rachunek organu podatkowego.
Kto płaci podatek od nieruchomości przy najmie mieszkania?
Jeżeli mieszkanie jest wynajmowane, wtedy podatek od nieruchomości płaci właściciel, a nie lokator. Wobec tego właściciel nieruchomości nie może wymuszać na najemcy zapłaty podatku od nieruchomości.